วิธีรับมือกับ 'โรคคิดว่าตัวเองไม่เก่ง'

น้องๆ เคยมีความคิดแว่บขึ้นมาในหัวกันมั้ยคะ ว่าเรามีความสามารถพอที่จะทำงานหรือการบ้านที่คุณครูสั่งรึเปล่า หรืองานที่เราทำออกมานั้นเป็นเพราะโชคช่วยกันนะถึงได้คะแนนดี ถึงเพื่อนๆ จะมองว่าเราเก่งมากแค่ไหนเราก็ยังคิดว่าตัวเองไม่เก่งอยู่ดี อาจจะคิดได้เป็นบางครั้ง แต่ถ้าคิดบ่อยๆ ก็อาจจะไม่ดีนะ

โรคคิดว่าตัวเองไม่เก่ง คืออะไรกันนะ?

Imposter Syndrome คำนี้บัญญัติขึ้นในปี 1978 โดย Pauline Rose Clance และ Suzanne Imes นักจิตวิทยา ได้วิจัยว่าเป็นอาการทางจิตชนิดหนึ่งนั่นเองค่ะ มักจะมีความรู้สึกที่คิดว่าตัวเองไม่เก่งพอ ไม่เหมาะสมกับความสำเร็จที่ได้มาเลย และกลัวคนอื่นจะมองว่าเราไม่มีความสามารถมากพอด้วยค่ะ จนทำให้ความมั่นใจในตัวเองน้อยลงไปอีกด้วย

ลองมาสังเกตตัวเองกันว่ามีอาการแบบนี้กันมั้ย

1. พูดกับตัวเองในแง่ลบ ไม่เคยให้กำลังใจตัวเองหรือชื่นชมกับผลงานตัวเองเลย

2. ขาดความมั่นใจในตัวเองสูง กลัวว่างานจะออกมาไม่ดีพอจนกลายเป็นข้อผิดพลาด และไม่เคยคิดว่าตัวเองทำสำเร็จเลยซักอย่าง

3. รู้สึกไม่ดีพอกับงานที่ได้ทำ คิดว่าตัวเองยังไม่มีความสามารถที่มากพอในการทำงานชิ้นนั้น

4. ไม่เชื่อใจทักษะของตัวเอง ชอบมองว่าอาจจะเป็นเพราะโชคช่วยงานถึงได้ออกมาดี

5. จมอยู่กับอดีต ไม่ยอมเปิดโอกาสในการลองทำงานที่หลากหลาย ไม่จำเจ

6. ชอบเปรียบเทียบตัวเองกับคนอื่น คิดว่าคนอื่นเก่งกว่าตัวเองในทุกๆ เรื่อง ทำไมตัวเองถึงไม่เก่งเท่าคนอื่นนะ

7. ชอบสงสัยในตัวเอง จนเกิดความกังวลว่างานนี้จะทำได้มั้ย เราเก่งพอรึเปล่านะ

เป็นยังไงกันบ้าง สังเกตตัวเองดูนะถ้ามีอาการแบบนี้เกือบครบทุกข้อ นี่อาจจะเป็นสัญญาณเตือนว่าเราก็มีโอกาสเป็นได้นะ แต่ไม่ต้องกังวลไปค่ะ ทุกปัญหามีทางแก้อยู่แล้ว พี่ปิ่นมีวิธีรับมือกับโรคนี้มาให้ทุกคนได้เอาไปลองปรับตัวกันดู มีอะไรบ้างไปดูเลย!

วิธีรับมือกับโรคคิดว่าตัวเองไม่เก่ง

1. พูดคุยกับเพื่อนหรือคนที่ไว้ใจ เพื่อแบ่งปันความรู้สึกของตัวเอง แนะนำให้ลองไปคุยกับคนอื่นให้มากๆ ระบายมันออกมาว่าแต่ละวันเป็นยังไงบ้าง ชอบหรือไม่ชอบกับการทำงานมั้ย อย่าเก็บทุกอย่างไว้คนเดียว จะยิ่งทำให้เครียดและวิตกกว่าเดิมได้นะ

2. ไม่เปรียบเทียบตัวเองกับใคร และพยายามเรียนรู้ข้อดีจากคนอื่น ความเก่งของทุกคนไม่เหมือนกัน เอามาเทียบกันไม่ได้นะ ลองเรียนรู้สิ่งต่างๆ รอบตัวให้มากขึ้นเพื่อเป็นกำลังใจในการทำงาน

3. มองเห็นคุณค่าในงานที่ทำ ชื่นชมผลงานของตัวเองให้มากขึ้น ลองพูดชมผลงานของตัวเองดูบ้าง กว่าจะสำเร็จเราก็เก่งเหมือนกันนะ อย่ากดดันตัวเองมากเกินไปนะ

4. ยอมรับคำติชมจากผู้อื่น และสนุกกับความสำเร็จ ลองมองทุกอย่างในแง่ดี อย่าคิดว่าที่คนอื่นชมก็เพราะเป็นมารยาท อยากให้ปรับมาแฮปปี้กับการที่ถูกชมจะทำให้ตัวเองรู้สึกดีมากขึ้น

5. อย่าปิดโอกาสให้ตัวเอง เปิดรับสิ่งใหม่ๆ เข้ามาบ้าง อย่าทำแต่งานเดิมๆ ซ้ำไปซ้ำมา ลองเปิดใจในการทำงานที่ไม่เหมือนเดิมดูบ้าง ใหพูดคำว่า “ได้” แทนการปฏิเสธดูนะ

6. ยอมรับกับสิ่งที่เกิดขึ้น และพร้อมที่จะก้าวไปข้างหน้า สุดท้ายแล้วถ้ารู้ว่าตัวเองเป็นโรคนี้ ก็ค่อยๆ พยามยามปรับตัว ทำตามวิธีที่แนะนำและก้าวไปข้างหน้าปล่อยวางแล้วพร้อมที่จะเริ่มใหม่