EVALI โรคปอดอักเสบจากบุหรี่-บุหรี่ไฟฟ้า (pod) ไม่ได้สูบก็เสี่ยง!
โรค EVALI คือโรคปอดอักเสบที่เกิดจากการใช้บุหรี่ไฟฟ้า เป็นปัญหาสุขภาพใหม่ที่กำลังเป็นประเด็นสำคัญในหลายประเทศ รวมทั้งประเทศไทยด้วยค่ะ โดยหลายคนมักเข้าใจผิดว่าการใช้บุหรี่ไฟฟ้าไม่อันตรายเท่าการสูบบุหรี่มวน แต่ในความจริงแล้ว ควันไอละอองจากบุหรี่ไฟฟ้ามีขนาดเล็กมาก ทั้งยังมีโลหะหนักที่มีผลเสียต่อร่างกาย และมีผลกระทบต่อสุขภาพทำให้มีภาวะปอดอักเสบเฉียบพลัน
โดยมีการศึกษาวิจัยพบว่า เยาวชนทั่วโลกใช้บุหรี่ไฟฟ้า (Electronic cigarettes/ E-cigarettes/ ENDS/ Vape/ Pod) ในปริมาณที่เพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ และเริ่มใช้ตั้งแต่อายุยังน้อย เพราะอุปกรณ์และน้ำยามีราคาถูก เข้าถึงง่าย ในหลายประเทศอนุญาตให้มีการขายบุหรี่ไฟฟ้าได้อย่างเสรี แต่ประเทศไทยถือเป็นสิ่งที่ผิดกฎหมาย
EVALI โรคปอดอักเสบที่เกิดจากการใช้บุหรี่ไฟฟ้า
โรค EVALI (E-cigarette or Vaping-Associated Lung Injury) คือ ภาวะที่เกิดจากการสูบบุหรี่ไฟฟ้าหรือการใช้ผลิตภัณฑ์สูบไอ ซึ่งส่งผลต่อปอดโดยทำให้เกิดอาการปอดอักเสบอย่างรุนแรง ผู้ป่วยที่เป็นโรคนี้มักมีอาการไอ หายใจลำบาก เจ็บหน้าอก และบางครั้งอาจถึงขั้นหายใจไม่ออกหรือเสียชีวิตจากการติดเชื้อในปอดที่ลุกลาม
โดยการใช้บุหรี่ไฟฟ้าที่มีส่วนผสมของสารบางชนิด เช่น วิตามินอีอะซิเตต (ที่พบในผลิตภัณฑ์บางประเภท) ถือเป็นหนึ่งในสาเหตุที่ทำให้เกิด EVALI เนื่องจากสารเหล่านี้ทำให้เกิดการระคายเคืองและอักเสบในปอด รวมถึงการใช้บุหรี่ไฟฟ้าในปริมาณมากหรือเป็นเวลานาน ก็เพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรค EVALI ด้วย
ปัจจุบัน มีผู้ป่วยที่ได้รับการวินิจฉัยเป็น EVALI หลายพันรายในหลายประเทศ โดยเฉพาะในสหรัฐอเมริกา ส่วนในประเทศไทยก็เริ่มพบผู้ป่วยที่ได้รับการยืนยันว่าเป็น EVALI แล้ว
อาการของ EVALI
ระยะเวลาของผู้ที่สูบบุหรี่ไฟฟ้าแล้วเกิด EVALI จะใช้เวลา 3 เดือนขึ้นไป ผู้ป่วยจะมีอาการ ดังนี้
- มีไข้
- ไอ
- หายใจลำบาก
- มีอาการทางระบบทางเดินอาหาร เช่น คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย
- มีภาพ x-ray และ CT scan ปอดที่ผิดปกติ ปอดจะเป็นฝ้าขาว
ตัวอย่างเคส EVALI ในประเทศไทย
พบผู้ป่วยอายุระหว่าง 20-30 ปี เดิมมีโรคประจำตัวเป็นกล้ามเนื้ออักเสบ ซึ่งรักษาและควบคุมอาการได้ดี แข็งแรง มาพบแพทย์ด้วยอาการเหนื่อย ไอ มีไข้ เริ่มไอและเหนื่อยง่ายมาประมาณ 1 เดือน มีอาการมากขึ้นเรื่อยๆ เมื่อมาถึงโรงพยาบาลรามาธิบดี มีอาการไข้และหายใจเร็ว ออกซิเจนในเลือดต่ำมาก เอกซเรย์พบมีภาวะปอดอักเสบรุนแรง
หลังจากตรวจหาสาเหตุด้วยการเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ปอดและซักประวัติเพิ่มเติม พบว่า มีประวัติใช้บุหรี่ไฟฟ้าชนิดพอตแบบใช้แล้วทิ้งมาประมาณ 6 เดือน โดยใช้ทุกวัน ประมาณ 2 หลอด/สัปดาห์ ไม่ได้สูบบุหรี่ปกติ และไม่มีการใช้สารเสพติดชนิดอื่นร่วมด้วย
ควันที่มองไม่เห็น อาจอันตรายกว่าที่คิด
การสูดไอจากส่วนผสมของน้ำยาในบุหรี่ไฟฟ้าที่โดนความร้อนทำให้เกิดสารที่เป็นอันตรายต่อร่างกายหลายอย่างทั้งในระยะสั้นและระยะยาว ตัวอย่างเช่น
- อนุภาคเขม่าขนาดเล็กจะเข้าไปในเนื้อปอดและระบบไหลเวียนโลหิต ซึ่งส่งผลกับหัวใจโดยตรง ทำให้มีอัตราการเต้นของหัวใจและความดันโลหิตสูง เกิดภาวะหลอดเลือดสมองหดตัวเสี่ยงต่อโรคหลอดเลือดสมองได้
- สารที่เป็นตัวทำละลายของเหลวที่ใช้ในบุหรี่ไฟฟ้า เมื่อโดนความร้อนจะเปลี่ยนเป็นสารก่อมะเร็งโลหะหนักนำไปสู่การเป็นมะเร็งปอดหรือโรคอื่น ๆ อีกมากมาย
- สารแต่งกลิ่นผลไม้หรือกลิ่นหอมมีฤทธิ์ทำลายเยื่อบุหลอดลม
- มีการปลดปล่อยอนุภาคขนาดเล็ก ***PM 2.5 *** แทรกซึมเข้าส่วนต่างๆ ของร่างกายเป็นการสะสมพิษไปก่ออันตรายในอวัยวะต่างๆ
บุหรี่ไฟฟ้าไม่เพียงส่งผลต่อสุขภาพผู้ใช้โดยตรงเท่านั้น แต่ควันของบุหรี่ไฟฟ้ายังส่งผลให้เกิด ‘ควันบุหรี่มือสอง’ และ ‘ควันบุหรี่มือสาม’ ที่ส่งผลเสียต่อคนรอบตัวได้ด้วย ดังนั้นควรหยุดใช้ก่อนที่จะเกิดผลกระทบต่อสุขภาพของคนที่เรารัก
https://www.siphhospital.com/th/news/article/share/evalihttps://mahidol.ac.th/temp/2022/11/Press-Release.pdfhttps://www.facebook.com/photohttps://www.lung.org/lung-health-diseases/lung-disease-lookup/evali
0 ความคิดเห็น