Spoil
- Shamanism เป็นลิทธิดั้งเดิมในเกาหลีที่สะท้อนความเชื่อเกี่ยวกับธรรมชาติ
- ร่างทรงมาจากการสืบทอดทางสายเลือด หรือได้รับเลือกจากเทพเจ้า
- ผู้หญิงและผู้ชายสามารถเป็นร่างทรงได้ แต่ที่เกาหลีส่วนใหญ่ร่างทรงจะเป็นผู้หญิง
ชาว Dek-D คนไหนชื่นชอบซีรีส์เกาหลีแนวลึกลับแฟนตาซีกันบ้างเอ่ย ช่วงนี้มีซีรีส์เกาหลีหลายเรื่องเลยที่หยิบยกเอาประเด็นความเชื่อพื้นบ้าน ศาสนา และไสยศาสตร์มาเล่าให้สนุก ทันสมัย เอาใจวัยรุ่น ตัวอย่างเช่น เรื่อง The Great Shaman Ga Doo Shim หรือมีชื่อไทยว่า สาวน้อยแม่มด ซีรีส์เรื่องนี้เล่าถึง กาดูชิม (แสดงโดยคิมแซรน) นักเรียนมัธยมปลายที่ได้รับสืบทอดให้เป็นหมอผีตั้งแต่เกิด แม้เธออยากใช้ชีวิตแบบคนปกติธรรมดาก็ตาม หลังจากที่เธอได้พบกับ นาอูซู (แสดงโดยนัมดารึม) และมีส่วนให้่เขามองเห็นวิญญาณได้ ทั้งคู่ก็ได้เข้าไปมีส่วนในเรื่องราวลึกลับอีกมากมาย วันนี้มาชำแหละ 7 ความเชื่อเกี่ยวกับร่างทรงในซีรีส์เรื่องนี้กันค่ะ
1. shamanism ลัทธิเชมันในเกาหลีใต้
ลัทธิเชมัน หรือเรียกอีกอย่างว่าลัทธิชิน หรือลัทธิมู เป็นลิทธิที่สะท้อนความเชื่อดั้งเดิม ย้อนกลับไปก่อนหน้าศาสนาพุทธ ศาสนาคริสต์จะเข้ามาในเกาหลี เป็นลัทธิที่มีความเชื่อเกี่ยวกับธรรมชาติค่ะ ภาษาเกาหลีในปัจจุบันจะเรียกคนทรงว่า มู (เกาหลี:무) โดยหากเป็นเพศหญิงจะเรียกว่า มูดัง (เกาหลี:무 당) คนทรงเพศชายจะเรียกว่า พักซู หน้าที่ของคนทรงนี้จะเป็นตัวกลางระหว่างวิญญาณ เทพเจ้าและมนุษย์ ผ่านพิธีกรรมที่เรียกว่า กุต (เกาหลี: 굿)
2. คนทรงมาจากไหน?
หากใครได้เริ่มดูซีรีส์สาวน้อยแม่มด The Greatest Shaman Ga Doo Shim แล้วอาจเข้าใจว่าคนทรงสืบทอดกันตามสายเลือด แต่วิธีการนี้ไม่ใช่วิธีเดียวที่จะมาเป็นร่างทรงที่เกาหลีค่ะ ก่อนอื่นมาทำความรู้จักร่างทรงแบบที่สืบทอดทางสายเลือดกันก่อน ร่างทรงประเภทนี้จะพบมากในทางใต้ของประเทศเกาหลี โดยเฉพาะบริเวณตอนล่างของแม่น้ำฮัน (เกาหลี:한강) ร่างทรงแนวนี้จะได้เรียนรู้เกี่ยวกับศาสตร์การทรงเจ้าจากคนในครอบครัว จึงสามารถประกอบพิธีไล่ผีได้ ส่วนร่างทรงอีกแบบที่พบทางตอนเหนือแม่น้ำฮันจะเป็นสไตล์ ฮวางแฮโด (Hwanghae-do) ซึ่งเป็นร่างทรงที่ได้รับเลือกจากเทพเจ้านั่นเอง คนจะมาเป็นร่างทรงด้วยวิธีนี้มักเคยมีอาการเจ็บป่วยหนักก่อนค่ะ
3.ชาย-หญิงเป็นร่างทรงได้
หนึ่งในเอกลักษณ์ของร่างทรงเกาหลีก็คือ ร่างทรงส่วนมากมักเป็นผู้หญิง ซึ่งอาจดูขัดแย้งกับพิธีกรรมต่างๆ ในเกาหลีที่จะให้ผู้ชายเป็นผู้กระทำ เช่น พิธีบูชาบรรพบุรุษ เนื่องจากประเทศเกาหลีใต้รับเอาแนวคิดขงจื๊อ ซึ่งเป็นแนวคิดที่แพร่หลายในเอเชียตะวันออกและสนับสนุนให้ชายเป็นใหญ่ ทำให้ผู้ชายมีความเหนือกว่าผู้หญิงในหลายเรื่อง
ความน่าสนใจของร่างทรงอยู่ตรงที่เป็นพื้นที่ให้ผู้หญิงมีอำนาจ อย่างไรก็ตาม ร่างทรงผู้หญิงก็ไม่ได้แหกกรอบชายเป็นใหญ่ในเกาหลีได้อย่างใดค่ะ เพราะเมื่อก่อนร่างทรงไม่ได้มีฐานะทางสังคมที่ดีเท่าไรนัก เช่นเดียวกับสถานภาพของเพศหญิงในสังคม แต่เนื่องจากสามารถอยู่ร่วมกับแนวคิดขงจื๊อ เต๋า และศาสนาที่เข้ามาในเกาหลีภายหลังได้ ในปัจจุบันธุรกิจร่างทรงได้รับความนิยมและการยอมรับมากขึ้น ร่างทรงเป็นธุรกิจที่พบได้ง่าย สามารถเข้าถึงกลุ่มลูกค้าผ่านเฟซบุ๊ก ยูทูบ หรือบล็อกก็ได้ ทำให้ร่างทรงมีพื้นที่ทางสังคมที่ดีขึ้นมากกว่าแต่ก่อน แต่ร่างทรงผู้ชายก็มีด้วยเหมือนกันนะคะ แม้จะหาได้ยากมากก็ตาม ส่วนมากผู้ชายธุรกิจร่างทรงมักจะเป็นผู้ช่วย หรือนักดนตรีประกอบพิธีกรรมเสียมากกว่า
4.ธุรกิจหมอผีเกาหลีใต้
ในประเทศเกาหลีใต้ ธุรกิจเกี่ยวกับโชคชะตาถือว่ามาแรงมากเลยทีเดียวค่ะ แม้เกาหลีจะเป็นประเทศที่ขับเคลื่อนด้วยอุตสาหกรรมและเทคโนโลยีก็ตาม ตามถนนในเมืองใหญ่จะมีเต็นท์ดูดวงให้บริการเต็มไปหมด บางคนเช่าตึกหรือบ้านเพื่อเปิดสำนักเองเลยก็มี เช่นเดียวกับแม่ของดูชิมในเรื่อง The Greatest Shaman Ga Doo Shim ที่ใช้บ้านเป็นสำนักแม่หมอเลย ลูกค้าคนทรงมักจะใช้บริการทำนายดวงชะตาในโอกาสต่างๆ เช่น การย้ายบ้านใหม่ ซื้อรถคันใหม่ ตั้งครรภ์ หรือกระทั่งการทำธุรกิจ เรียกได้ว่า ธุรกิจเกี่ยวกับโชคลางนี่อยู่ในเกือบทุกวงการเลยก็ว่าได้
5.ความเชื่อเกี่ยวกับ "เสือ" ในเกาหลีใต้
“ชำระกิเลส ทวยเทพบันดาล นำทางจิตเจ้า เทพปีขาลจะชำระจิตเจ้า”
คาถาไล่ผีข้างบนมาจากในเรื่อง The Greatest Shaman Ga Doo Shim นั่นเอง ว่าแต่ว่าทำไมต้องเทพปีขาลด้วยล่ะ นั่นก็เป็นเพราะว่าเสือเป็นสัญลักษณ์ของคนเกาหลีค่ะ เสือมักถูกหยิบยกมาเล่าในในฐานะผู้พิทักษ์สถานที่ศักดิ์สิทธิ์ และในตำนานพื้นบ้านของเกาหลี อย่างเช่น ดันกุน ตำนานต้นกำเนิดคาบสมุทรเกาหลี ที่ว่าด้วยหมีกับเสือที่อยากจะเป็นมนุษย์จึงสวดมนต์ขอพรต่อพระเจ้า หลังจากบำเพ็ญเพียรในถ้ำ มีเพียงหมีที่อดทนต่อความยากลำบากและได้กลายเป็นมนุษย์สำเร็จ หลังจากนั้นจึงให้กำเนิดบุตรชาย ดันกุน ผู้ซึ่งในภายหลังได้ก่อตั้งอาณาจักรนามว่า โคโชซอน นั่นเอง ในปัจจุบันเสือไม่ได้อยู่แค่ในตำนานหรือประวัติศาสตร์เกาหลีเท่านั้น แต่ยังได้ถูกใช้เป็นมาสคอตตัวแทนเกาหลีใต้ในโอลิมปิกอีกด้วย
6.เครื่องเซ่นไหว้
ในซีรีส์หลายๆ เรื่อง เวลาร่างทรงจะประกอบพิธีกรรม สิ่งที่ขาดไม่ได้เลยคือ เครื่องเซ่นไหว้ โดยหลักๆ แล้วเป็นอาหารที่หาได้ในพื้นถิ่น ประกอบด้วย ผลไม้ เค้กข้าวหรือที่เราอาจรู้จักกันว่า ต็อก (เกาหลี:떡) ปลาแห้ง และเหล้า เช่น โซจู มักกอลลี ยิ่งถ้าพิธีจัดใหญ่ไฟกระพริบก็จะมีการเชือดหมูหรือวัวทั้งตัวด้วยค่ะ
7. วิญญาณสิงในทุกสิ่งได้
อีกหนึ่งความเชื่อที่มักปรากฏในซีรีส์สายมูของเกาหลีเลยก็คือ ผีมักจะสิงสถิตในสิ่งของหรือคนได้ ความเชื่อนี้ก็ได้รับอิทธิพลมาจาก Shamanism ด้วยเช่นกัน เนื่องจากลัทธิเชมันเป็นลัทธิโบราณดั้งเดิมของเกาหลีที่นับถือวิญญาณหรือเทพเจ้าก่อนจะมีศาสนาพุทธหรือคริสต์เข้ามานั่นเอง
ซีรีส์เกาหลีสายมูได้สอดแทรกความเชื่อเกี่ยวกับร่างทรงไว้มากมายกว่าที่คิดใช่ไหมล่ะคะ ไม่ว่าจะเป็น ลัทธิเชมัน ที่มาของร่างทรง เพศกับการเป็นคนทรง ธุรกิจหมอผี เสือกับเกาหลี เครื่องเซ่นไหว้ และความเชื่อเกี่ยวกับวิญญาณ ใครเป็นแฟนซีรีส์สายมูกันบ้าง มาแชร์ความคิดเห็นกันค่ะ และสามารถติดตามชมซีรีส์เรื่อง The Greatest Shaman Ga Doo Shim ได้ที่แอป iQiyi (อ้ายฉีอี้) และเว็บ iQ.com ทุกวันศุกร์ เวลา 18.00 น
ที่มาhttps://fellowsblog.ted.com/in-21st-century-korea-shamanism-is-not-only-thriving-but-evolving-f1a8862a7bc8https://asiasociety.org/education/historical-and-modern-religions-korea#:~:text=Korean%20shamanism%20includes%20the%20worship,as%20well%20as%20celestial%20bodies.https://korelimited.com/blogs/korelimited/the-korean-tiger-a-hallmark-of-korean-identityhttps://folklorethursday.com/folklife/spirit-possession-and-shamanic-ritual-in-south-korea-business-is-booming/
1 ความคิดเห็น