สวัสดีชาวนักเขียนนักอ่านเด็กดีทุกคนเช่นเคย กลับมาพบกันอีกแล้วค่ะ ด้วยความที่เป็นคนชอบดูหนังเกี่ยวกับกรีกโรมันมาก สนใจสงคราม ประวัติศาสตร์ต่างๆ และเป็นหนึ่งในคนที่ชอบดูหนัง 300 สุดๆ (เสพกล้ามไงจะอะไรล่ะ!) เมื่อเห็นบทความเกี่ยวกับสปาร์ต้า เมืองที่ได้ชื่อว่าเป็น ‘ศูนย์กลางการผลิตนักรบ’ ของกรีก และชื่อที่แปลว่า “ผู้มีระเบียบวินัยในตัวเองสูง” แอดมินก็เกิดอาการคันไม้คันมือ อยากเล่าต่อขึ้นมาทันที เพราะรู้สึกว่าน่าจะเป็นประโยชน์ต่อนักเขียนทุกคนได้ไม่มากก็น้อย เผื่อใครอยากเขียนพล็อตแนวนี้ หรืออยากสร้างอาณาจักรของตัวเอง จะได้พอจะนึกภาพออกว่าควรจะสร้างเอกลักษณ์ของเมืองในนิยายอออกมาแบบไหนอย่างไร ให้คนอ่านติดใจ หรือรู้สึกว่ามันมีเมืองแบบนี้จริงๆ นะ (หรืออย่างน้อยไม่ได้ใช้กับงานเขียน ก็ยังเป็นความรู้ที่ดีอยู่ดี)
 

เอาละค่ะ อย่ารอช้า ตามแอดมินไปทำความรู้จักชาวสปาร์ตันกันเลย เผื่อได้พล็อตนิยายใหม่ๆ เนอะ
 

 

นอกจากจะมีชื่อเรื่องรบเก่ง เป็นนักรบมากความสามารถ ชาวสปาร์ตันยังได้ชื่อว่า ‘พูดน้อยต่อยหนัก’ พวกเขาจะพูดแค่เท่าที่จำเป็น และเลือกแต่ถ้อยคำที่ตรงไปตรงมา ไม่อ้อมค้อม ไม่เยิ่นเย้อ เมื่อครั้งที่ ฟิลิปที่ 2 แห่งมาซีโดเนีย (บิดาของอเล็กซานเดอร์ที่ 3 แห่งมาซีโดเนีย หรืออเล็กซานเดอร์มหาราช) เตรียมกองทัพมาบุกรุกลาโคเนีย เมืองสำคัญของกรีก พระองค์ทรงส่งจดหมายเตือนพวกสปาร์ตันว่า “ถ้าเราบุกรุกลาโคเนียเมื่อไหร่ พวกเจ้าทั้งหมดจะต้องแตกพ่าย” กษัตริย์แห่งสปาร์ต้าตอบจดหมายเพียงคำเดียวสั้นๆ ด้วยคำว่า “ถ้า” (ภาษาอังกฤษคือ IF) แล้วส่งกลับไป ต่อมา เมื่อฟิลิปที่ 2 บุกมาถึงลาโคเนีย กษัตริย์ผู้นี้ส่งจดหมายมาหาชาวสปาร์ตันอีกครั้งด้วยคำถามว่า “อยากจะเป็นมิตรหรือศัตรู” และชาวสปาร์ตันตอบด้วยถ้อยคำทีเด็ดอีกเช่นเคย นั่นคือ “ไม่ทั้งสองอย่าง” (ภาษาอังกฤษคือ Neither) จากบันทึกประวัติศาสตร์ พบว่าชาวสปาร์ตันเป็นพวกพูดน้อย แต่ทุกคำล้วนตรงไปตรงมาและเข้าสู่เนื้อหาในทันที เรื่องนี้กวีชาวกรีกยังเคยเขียนล้อเลียนไว้ในบทกวีของเขาด้วย เปรียบเทียบบางสิ่งบางอย่างว่า “น้อยยิ่งกว่าถ้อยคำในจดหมายของพวกสปาร์ตันเสียอีก”
 

 

เงินทองของพวกสปาร์ต้าถูกใช้ไปกับเรื่องการสร้างกองทัพเท่านั้น ทั้งเมืองไม่มีการใช้ทองหรือว่าเงิน แต่อนุญาตให้ใช้เหล็กได้  (และเพื่อผลิตเหรียญเท่านั้น) พวกเขาเก็บเหรียญเหล็กเหล่านี้ไว้ในห้องขนาดใหญ่ และแน่นอนว่ามันหนักมาก ดังนั้นการขโมยเป็นเรื่องยากลำบาก ไม่มีใครในเมืองที่แสดงความฟุ่มเฟือยให้เห็น เพราะมันไม่ใช่เรื่องน่าเคารพบูชาแต่อย่างใด (เท่ไปอีก) 
 

 

นักรบชาวสปาร์ตันต้องแข็งแรงและฟิตอยู่ตลอดเวลา เด็กหนุ่มต่างใฝ่ฝันอยากเป็นนักรบและตามกฎของสปาร์ตัน ทุกๆ สิบวัน บรรดาเด็กหนุ่มต้องยืนถอดเสื้อผ้าเปลือยทั้งตัวกลางที่สาธารณะ เพื่อให้ทุกคนได้เห็นว่าร่างกายของพวกเขาฟิตพอหรือไม่ ถ้าใครมีไขมันส่วนเกินหรือดูอ่อนแอ ก็จะถูกทุบตีและสั่งให้ออกกำลังเพิ่ม สำหรับการตรวจตราในครั้งต่อไป
 

 

ตามกฎของชาวสปาร์ตัน ถ้าทหารคนไหนถูกตราหน้าว่า “ขี้ขลาด” (พวกหนีสงคราม แสดงความกลัวในสนามรบ เป็นต้น) พวกเขาจะถูกตราหน้าว่าเป็นพวกขี้ขลาด และจะไม่มีใครอยากคบหา อยากกินข้าวด้วย หรือแม้แต่เป็นเพื่อนร่วมฝึกซ้อม ถ้ามีการเล่นกีฬา คนพวกนี้จะถูกละเลย ไม่มีใครเลือกเข้าร่วมทีม เวลาเจอใครก็ต้องหลบทาง ให้ที่นั่งแก่คนอื่น หาผู้หญิงมาแต่งงานไม่ได้ และยังอาจถูกทุบตีถ้าพยายามเหิมเกริมหรือต่อล้อต่อเถียง ถ้าใครยังจำ “อริสโตเดมุส” นักรบสปาร์ตันในเรื่อง 300 ได้ ในเรื่องมีฉากที่เขาเจ็บตา จึงไม่สามารถร่วมรบได้ ผลคือหลังจากกลับเมือง อริสโตเดมุส ถูกกล่าวหาว่าเป็นพวกขี้ขลาดอยู่นาน จนกระทั่งหนึ่งปีต่อมา เขาได้ร่วมศึกและตายอย่างสมเกียรติ นั่นแหละ เขาจึงกู้ชื่อเสียงคืนมาได้ สำหรับชาวสปาร์ตันแล้ว เรื่องความกล้าหาญนั้นสำคัญมาก
 

 

ตามกฎของสปาร์ต้า การแต่งงานจะเกิดขึ้นได้เมื่ออายุเกิน 20 ปี ทว่าผู้ชายทุกคนจะต้องไปร่วมรบจนอายุครบ 30 ดังนั้น พวกผู้ชายจึงมักจะบ่ายเบี่ยง ยังไม่อยากแต่งงาน ชาวสปาร์ตันหลายคู่จึงคบหากันอยู่แบบนั้น ไม่ได้อยู่บ้านเดียวกัน บางคนก็มีลูกก่อนแต่งด้วยซ้ำ นอกจากนี้ กฎการแต่งงานของชาวสปาร์ตันยังแปลกประหลาด ในวันแต่งงานเจ้าสาวจะต้องแต่งตัวเป็นผู้ชายและนอนรอเจ้าบ่าวในห้องนอนที่มืดสนิท ส่วนเจ้าบ่าวก็จะต้องแอบเข้าไปในห้องแบบลับๆ ไม่ให้ใครสังเกตเห็นได้ สถานการณ์นี้จะดำเนินอยู่พักใหญ่ ว่ากันว่า... ชาวสปาร์ตันบางคนกลายเป็นพ่อก่อนจะเห็นหน้าเจ้าสาวก็มี 
 

 

ชาวสปาร์ตันมีทาสด้วย พวกเขาเรียกคนกลุ่มนี้ว่า “เฮล็อต” ทำหน้าที่เป็นชาวนา คนรับใช้ในบ้าน และกิจกรรมอื่นๆ ที่ไม่เกี่ยวกับการรบราฆ่าฟัน วัฒนธรรมของการมีทาสนี้ ชาวสปาร์ตันได้มาจากกรีก ต่อมาพวกเฮล็อตค่อยๆ เพิ่มจำนวนขึ้นเรื่อยๆ ในขณะที่ชาวสปาร์ตันกลับลดน้อยลง ทำให้พวกเขารู้สึกไม่ไว้วางใจและกลัวจะถูกล้มอำนาจ ชาวสปาร์ตันระวังตัวมาก และยังล็อกประตูแน่นหนาในตอนกลางคืน พร้อมให้ตำรวจที่เรียกกันว่าพวก Krypteia คอยตรวจเช็กพวกเฮล็อตตลอดเวลา เมื่อใดที่ชาวเฮล็อตผิดปกติ หรือดูมีวี่แววจะกบฎ ชาวสปาร์ตันจะฆ่าพวกเขาทันที
 

สปาร์ต้ามีกษัตริย์สององค์ ซึ่งมาจากราชวงศ์ที่แตกต่างกัน เมื่อใดที่มีสงคราม กษัตริย์องค์หนึ่งจะเป็นผู้รับผิดชอบบัญชาการกองทัพ ส่วนอีกองค์คอยดูแลบ้านเมืองแทน เชื่อกันว่ากษัตริย์ของสปาร์ตันสืบเชื้อสายมาจาก เฮอร์คิวลิส เทพผู้แข็งแกร่ง ดังนั้น พวกเขาจึงทำตามประวัติของพระองค์ ซึ่งมีบุตรชายฝาแฝดที่ชื่อว่า Agis และ Eurypon คอยปกครองบ้านเมืองคู่กัน ในช่วงสงครามเปอร์เซีย ลีโอไนดัส เป็นกษัตริย์ที่ออกรบ ส่วน ลีโอไทซิดัส คือกษัตริย์ที่คอยปกครองบ้านเมือง ณ ช่วงเวลานั้น     

  

 

สปาร์ต้ามีกษัตริย์สองพระองค์ ซึ่งจะใช้อำนาจปกครองร่วมกับองค์กรอาวุโสที่เรียกว่า Gerousia (มีสมาชิก 28 คน) สำหรับองค์กรนี้ มีฐานะเป็นพลเมืองอายุมากกว่า 60 ปีขึ้นไป มาจากการเลือกตั้งและดำรงตำแหน่งตลอดชีวิต องค์กรนี้จะตระเตรียมข้อเสนอให้กับองค์กรที่เรียกว่า Apella ซึ่งเป็นที่ประชุมของชายที่เป็นพลเมืองทั้งหมด ส่วนใหญ่ทั้งสององค์กรไม่ขัดแย้งกัน และยังมีองค์กรที่สามที่เรียกว่าอีฟอร์ส หรือ Ephors ประกอบด้วยผู้ชายจำนวน 5 คน ซึ่งจะมาหน้าที่ในการควบคุมดูแลระบบการศึกษาของกลุ่มคนวัยรุ่นและดูแลเกี่ยวกับการประพฤติปฏิบัติตัวของพลเมืองทุกคน (รวมกษัตริย์ด้วย - - สปาร์ต้าเป็นรัฐที่กษัตริย์อยู่ภายใต้กฎหมายนะ) ในช่วงสงคราม เมื่อกษัตริย์ออกรบ อีฟอร์สจะก้าวขึ้นมามีบทบาทสำคัญในการปกครอง
 

 

บทบาทของผู้หญิงชาวสปาร์ตัน แตกต่างจากกรีกโดยสิ้นเชิง พวกเธอมีอิสระมากกว่า และมีอำนาจมากกว่า เพราะพวกผู้ชายต้องออกไปรบ พวกเธอจึงต้องปกครองบ้าน ผู้หญิงชาวสปาร์ตันมีร่างกายแข็งแรง เพราะต้องฝึกฝนไม่แตกต่างจากพวกผู้ชาย เก่งทั้งมวยปล้ำ การรบ ยิงธนู และศิลปะป้องกันตัวอื่นๆ พวกเธอต้องแข็งแกร่งเพื่อคลอดลูกที่แข็งแรง และถ้าหากผู้หญิงสปาร์ตันคนไหนแต่งงานแล้วไม่มีลูก เธอสามารถเลิกรากับสามีและไปมีสามีใหม่ได้ เพื่อให้ได้ผู้ชายที่แข็งแรงกว่า (เป็นกฎที่น่าสนใจจริงๆ) นับว่าชาวสปาร์ตันให้ความสำคัญกับผู้หญิงอย่างมาก

  

 

ชาวสปาร์ตันนั้น ขึ้นชื่อเรื่องงานรบ พวกเขาเติบโตมาเพื่อเป็นทหารอาชีพ เด็กๆ ต้องเริ่มฝึกฝนตั้งแต่อายุได้ 7 ขวบ ที่โรงฝึก พวกเขาจะถูกแบ่งออกเป็นกลุ่ม และต้องฝึกอย่างหนัก เพื่อเติบโตเป็นทหารที่ดี เป็นวัฒนธรรมสำคัญของสปาร์ต้า เด็กผู้ชายจะถูกเฆี่ยนจนเคยชิน และยังต้องอดทนต่อสถานการณ์กดดันหลายๆ อย่าง ยิ่งอายุมากขึ้นการฝึกยิ่งเข้มข้น เมื่ออายุครบ 20 การฝึกจะโหดร้ายที่สุด และพวกเขาต้องเข้าสนามรบจริงๆ เพื่อใช้ทักษะที่ร่ำเรียนมา โดยเริ่มจากการรบกับกองทัพอื่นๆ ชองกรีก จากประวัติศาสตร์พบว่าสปาร์ต้าคือแหล่งผลิตทหารที่เก่งกาจที่สุดในโลกและได้ชื่อว่าเป็นรัฐทหารที่เข้มแข็งที่สุดของกรีก
 

https://sites.google.com/site/chattarikajomfoo/xarythrrm-krik-boran/3-nkhrrath